Kinderen serieus nemen in participatie: een kinderspel
”Ik wil een luchtkasteel, een teakwondoveld, en een unicorn-manege!”
Dit was onder andere de input die we van kinderen ontvingen toen we deze doelgroep wilden betrekken bij het participatieproces voor park De Uithof van gemeente Den Haag. Hoe we uit de meest fantasievolle ideeën toch ook realistische input hebben weten te halen, lees je hieronder.
Want als we zeggen dat participatie voor iedereen is, dan bedoelen we óók kinderen. Toch worden zij in veel participatieprocessen niet altijd gezien. Niet uit onwil, maar omdat de vorm vaak niet bij hen past. Kinderen komen niet naar een bewonersavond, ze vullen geen enquête in. En spreken al helemaal niet in beleidstermen.
Achtergrond: Participatie voor gebiedsprogramma de Uithof
We organiseerden meerdere participatiemiddagen namens gemeente Den Haag, voor het gebiedsprogramma van het park De Uithof.
Het doel: input ophalen bij bewoners en gebruikers van het park over hun beleving, wensen en ideeën voor de toekomst.
Op verschillende locaties voerden we gesprekken met diverse groepen bewoners. De gesprekken gingen over voorzieningen, het gebruik van het park en spanningen tussen bijvoorbeeld rust, veiligheid en recreatie. Daarbij maakten we gebruik van plattegronden, dilemmakaarten als visuele werkvormen.
Maar één groep wilden we op een andere manier benaderen: de kinderen.
De speurtocht als participatievorm
Speciaal voor hen organiseerden we een speurtocht door het park. Bij elk zogenoemde ‘checkpoint’ hoorde een opdracht of spel, waarbij kinderen – soms onbewust – waardevolle input leverden voor ons onderzoek.
Een voorbeeld daarvan was de opdracht waarbij ze met stickers konden stemmen op plaatjes van verschillende spelactiviteiten. Zo konden we achterhalen of er behoefte was aan speelvoorzieningen in het park.
Stel je een kind de vraag: “Wil je een speeltuin?” dan is het antwoord negen van de tien keer “ja”. Maar als je de vraag anders stelt, ontdek je waar de prioriteit echt ligt. Wat bleek? Waar ouders voorstellen deden voor een speeltoestel of natuurspeeltuin, gaven kinderen juist aan dat ze zich prima vermaken met zelfbedachte spellen, fietsen, hutten bouwen, klimmen en ‘op avontuur gaan’. En een speeltoestel? “Dat is saai.”
Daarnaast losten ze een rebus op, spotten ze dieren in het park en gingen ze op zoek naar een schat in het doolhof.
Verbeelding leidt tot bruikbare inzichten
De speurtocht maakte duidelijk dat kinderen waardevolle input leveren, mits je hen benadert op een manier die bij hen past. Door gebruik te maken van spel en beeldtaal, ontstaat ruimte voor hun perspectief zonder dat ze het idee hebben deel te nemen aan een participatievorm.
Participatie betekent niet alleen het verzamelen van meningen, maar ook het erkennen van ieders bijdrage. Door kinderen serieus te nemen en hun ideeën mee te wegen in het proces, ontstaan plannen die beter aansluiten bij de werkelijkheid van het gebruik, voor nu én in de toekomst.
En die unicorn-manege? Daar ben ik zelf ook wel voorstander van. Wie weet, ooit?
